Rannsóknir í mannfræði
Myrkur og ljós: Þverþjóðleg tengsl Íslands og Kanaríeyja
Þessi rannsókn skoðar kynþáttafordóma á 19. og fyrrihluta 20. aldar. Rannsóknin notar safn brjóstmynda sem finna má á Kanarýeyjum til þess nálgast kynþáttafordóma og nýlendutengsl. Brjóstmyndirnar voru keyptar frá Frakklandi og fluttar til eyjanna í lok 19. aldar til að hafa til sýnis á fornleifasafni sem hýsir líkamsleifar og efnismenningu frumbyggja Kanaríeyja. Flestar brjóstmyndirnar voru þó gerðar um miðja 19. öld, m.a. af nokkrum Íslendingum, þegar kynþáttavísindi voru í mótun.
Rannsóknin spyr: Hvaða ljósi varpar saga brjóstmyndanna á Kanaríeyjum á sögu kynþáttafordóma, sem og þverþjóðlegra tengsl í gegnum nýlendustefnu? Hvað segir hún um hlutverk Íslands í þessari sögu? Eitt af markmiðum verkefnisins er að gera sýnilega sögu kynþáttafordóma og mótun kynþáttavísinda sem þátt í tengja saman ólík svæði utan og innan Evrópu.
Þetta er mikilvægt í samtíma sem einkennis af sterku ákalli um afnýlenduvæðingu og uppgjör við misrétti og fordóma fortíðarinnar. Rannsóknin er hluti af stærra verkefni (CERM-Creating Europe through Racialized Mobilities) sem skoðar einnig tengsl Kanaríeyja og Íslands í nútíma, sem og hreyfanleika og misskiptingu.
Rannsóknarteymið
Kristín Loftsdóttir prófessor í mannfræði við Háskóla Íslands
Fjármögnun og samstarfsaðilar
Kristín Loftsdóttir, prófessor í mannfræði leiðir rannsóknina og er aðalrannsakandi. Í rannsóknarverkefninu CERM sem þetta verkefni er hluti af er alþjóðlegur hópur fræðifólks. Rannsóknin er styrkt af Rannsóknarsjóði Íslands og Rannsóknarsjóði Háskóla Íslands
Fréttir sem tengjast rannsókninni
- Fréttablaðið: Eyja í Margvíslegum skilningi
- Fréttablaðið: Fjörtíu og fimm prósent fulloðinna hafa farið til Kanarí.
- RÚV: Litir
Birtar fræðigreinar um rannsóknina
- Kristín Loftsdóttir. Væntanlegt (2023). Andlit til sýnis: Íslendingar og aðrir á Kanarísafninu
Sögufélagið. - Kristín Loftsdóttir, (2022). Hidden Stories: Plaster Busts in Gran Canaria as Folded
Objects. Interventions, 1-18. - Kristín Loftsdóttir. 2020. Andlit úr gifsi og samtenging heimsins . Ritið, 3(2): 203-234. DOI:
10.33112/ritid.20.3.9
Heimsmarkmið sem tengjast rannsókninni
- 5. Jafnrétti kynjanna
- 10. Aukinn jöfnuður
- 16. Friður og réttlæti